Zelden komt een film zo dichtbij als ‘Rebel’. Gebaseerd op een waargebeurd verhaal raakten de regisseurs Adil en Bilall geïnspireerd om een film te maken over een probleemgezin in het Brusselse Molenbeek, waarbij twee zoons vanwege uiteenlopende redenen in het kalifaat belanden. De film is een achtbaan van emoties en bloedstollende gebeurtenissen. De wanhoop van de hoofdrolspelers in de film trekt de kijker in het verhaal, vrezend voor wat in de ontknoping komen gaat. “Jij gaat deel uitmaken van deze video. Als beul of als slachtoffer, aan jou de keuze.”

Als Kamal vanwege een drugsvondst het huis uit wordt gezet door zijn moeder Leila, besluit hij naar Syrië te gaan om oorlogsslachtoffers te helpen. Het ziekenhuis wordt echter aangevallen door terreurorganisatie Islamitische Staat (IS), waarna hij wordt ingerekend. Kamal probeert er alles aan te doen om te voorkomen dat hij zelf moet deelnemen aan de gruweldaden, maar al snel komt hij erachter dat hij geen grip heeft op de situatie. Ondertussen valt zijn jongere broer – de minderjarige Nassim – ten prooi aan een ronselaar, die weet dat zijn broer in het kalifaat zit. In rap tempo radicaliseert hij. Verwoede pogingen van zijn moeder om hem op andere gedachten te brengen, halen niets uit.

Intens

Door de gedoseerde vertelvorm en verhaallijnen die goed in elkaar overlopen zou je bijna vergeten dat je naar een film zit te kijken. De meedogenloosheid van de acteurs die de rol van IS vertolken is ongeëvenaard en bezorgen de kijker geregeld rillingen over de rug. De makers hebben ook hulp gehad van de Amerikaanse Special Forces, wat geleid heeft tot spectaculaire actiescènes die de grilligheid van de film flink kracht bijzetten.

Kamal kan de wreedheden die hij in het kalifaat tegenkomt niet aanzien. Met een vrouw die hij krijgt toegewezen – Noor – ontstaat wonderwel oprechte affectie en wordt zijn houvast in een moeilijke tijd. Dat is echter geen lang leven beschoren: nadat Kamal een overnamebod voor Noor weigert wordt ze ontvoerd en verkracht. Hier zien we hoe de makers de film toch toegankelijk proberen te houden voor een groter publiek: vaak worden heftige zaken of niet in beeld gebracht of geïnsinueerd met prachtige muziekscenes die het aan de verbeelding overlaten. Dat neemt niet weg dat er in de film ook minder verhullende zaken zitten die je maag doen omdraaien.

Emotioneel hulpmiddel

Terug in België zien we hoe Nassim het zwaar heeft met het gemis van zijn broer. Daar speelt de ronselaar handig op in, die hem aanbiedt dat hij hem kan spreken via Skype. Diezelfde nacht gaat hij stiekem naar de afgesproken locatie, waar Kamal hem een gedwongen verklaring voorleest. Nassim is vooral erg blij om zijn broer weer te zien en besluit zich vrijwillig aan te sluiten bij het kalifaat. Vrij snel daarna vertrekt hij, om tot de conclusie te komen dat het kalifaat niet is zoals hem dat is voorgehouden.

Conclusie

De film is een adembenemende weerspiegeling van een horrorverhaal wat aan den lijve is ondervonden door veel kalifaatgangers. Bij alle hoofdrolspelers klinkt een oorverdovende schreeuw om hulp – zonder dat deze te horen is. Ziet Leila haar zoons nog terug? Het is bij tijden moeilijk om de tranen te bedwingen door het samenspel van verdriet, wanhoop, vrees, angst en die de film oproept. ‘Rebel’ is dan ook bedoeld als een waarschuwing tegen radicalisering en daar zijn de makers dik in geslaagd. Een betere film over kalifaatgangers is er op het moment van schrijven niet. Daarmee verdient deze film een zeer grote aanbeveling.

Bibliografie

Arbi, A. E., & Fallah, B. (Regisseurs). (2022). Rebel  [Film].